Σύμφωνα με τα ευρήματα της προσφάτως δημοσιευμένης έρευνας, με θέμα «Παρατηρητήριο πειρατείας και συνήθειες κατανάλωσης ψηφιακού περιεχομένου 2020» (Piracy observatory and digital content consumption habits 2020), που πραγματοποίησε στην Ισπανία η Σύμπραξη δημιουργών και βιομηχανιών περιεχομένου, διαπιστώνεται αύξηση στη χρήση των κοινωνικών δικτύων προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε παράνομο περιεχόμενο.

Η έρευνα, η οποία εκπονήθηκε από την ανεξάρτητη συμβουλευτική εταιρία GfK για λογαριασμό της Σύμπραξης, δείχνει ότι, αν και σε απόλυτους αριθμούς στην Ισπανία σημειώθηκε μείωση της ψηφιακής πειρατείας, την ίδια στιγμή οι χρήστες απέκτησαν παράνομα πρόσβαση σε περιεχόμενο αξίας 30,892 δισ. ευρώ, επιφέροντας ζημία στον κλάδο ύψους 2,416 δισ. ευρώ, κατά την εξεταζόμενη περίοδο. Συγκεκριμένα, τα ποσά ανά κατηγορία διαμορφώνονται ως εξής: βιβλία 240 εκ. ευρώ, εφημερίδες 345 εκ., περιοδικά 426 εκ., μουσική 482 εκ., ταινίες 322 εκ., ποδόσφαιρο 231 εκ., βιντεοπαιχνίδια 205 εκ., σειρές 138 εκ. και παρτιτούρες 28 εκ.

Όπως επισημαίνεται στο σχετικό δελτίο Τύπου της Σύμπραξης, «είναι χαρακτηριστική η αύξηση της χρήσης των κοινωνικών δικτύων για πρόσβαση σε παράνομο περιεχόμενο, από 23% σε 27% το 2020. Συγκεκριμένα, Facebook (55%), Youtube (39%), Whatsapp (34%), Instagram (28%) Telegram (25%) ή Twitter (24%). Το γεγονός αυτό, κατά τους εκπροσώπους των βιομηχανιών περιεχομένου, καθιστά επιτακτική την ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιστροφή της κατάστασης».

Από την έρευνα προέκυψαν ενδιαφέροντα ευρήματα, μεταξύ αυτών και τα παρακάτω:

• Σε ένα υποθετικό σενάριο, η εξάλειψη της πειρατείας θα δημιουργούσε 130.000 άμεσες κι έμμεσες θέσεις εργασίας.
• Ο αντίκτυπος στα κρατικά ταμεία θα ήταν 682 εκ. ευρώ για το 2020 και 5,34 δισ. ευρώ από το 2012.
• 8 στους 10 χρήστες θεωρούν ότι το πιο αποτελεσματικό μέτρο κατά της πειρατείας είναι η διακοπή της πρόσβασης στους ιστότοπους που διακινούν παράνομα περιεχόμενο.
• 6 στους 10 Ισπανούς πιστεύουν ότι οι δημιουργικές και πολιτιστικές βιομηχανίες είναι κλάδοι στρατηγικής σημασίας για την οικονομία και την απασχόληση στη χώρα τους.
• 8 στους 10 ερωτηθέντες δήλωσαν ότι ήταν «σημαντικό» να έχουν πρόσβαση σε πολιτιστικό και ψυχαγωγικό περιεχόμενο κατά τη διάρκεια του lockdown.
• Οι ιστότοποι με παράνομο περιεχόμενο, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%, φιλοξενούν διαφημίσεις και περισσότερα από τα δύο τρίτα των χρηστών πρέπει να εγγραφούν παρέχοντας προσωπικά δεδομένα.

Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους κάποιος αποκτά παράνομη πρόσβαση σε περιεχόμενο, 4 στους 10 χρήστες απάντησαν ότι δεν γνωρίζουν πώς να ξεχωρίσουν τις νόμιμες από τις παράνομες πλατφόρμες, ενώ το 54% ισχυρίζεται ότι το κάνει επειδή πληρώνει ήδη για σύνδεση στο διαδίκτυο ή/και για συνδρομητική τηλεόραση.

Άλλες απαντήσεις, όπως «για να αποφύγω να πληρώσω για περιεχόμενο που μπορεί να μην μου αρέσει αργότερα» κι «επειδή δεν μπορώ να έχω πρόσβαση στο περιεχόμενο με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, π.χ. πρωτότυπη έκδοση, με υπότιτλους...», συγκεντρώνουν ποσοστό 61% και 37%, αντίστοιχα.

H IFRRO (Διε­θνής Ομο­σπον­δία Ορ­γα­νι­σμών Συλ­λο­γι­κής Δια­χεί­ρι­σης) εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Services Act - DSA) δεν περιλαμβάνουν μέτρα για τον περιορισμό του φαινομένου. Για τον λόγο αυτό, με παρέμβασή της στα ευρωπαϊκά όργανα, ζήτησε από τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επανεξετάσουν τις προτάσεις αυτές, καθώς η υιοθέτησή τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαδικτυακές παραβιάσεις που θα έμεναν ατιμώρητες, σε αντίθεση με το πνεύμα του DSA.

Εδώ μπορείτε να διαβάσετε, στα αγγλικά, την επιτελική σύνοψη της έρευνας κι εδώ τη σύνοψη των ευρημάτων.

(Νοέμβριος 2021)