Mετά από σχετική συμφωνία πλαίσιο με το Υπουργείο Παιδείας, αποζημιώθηκαν για πρώτη φορά οι μαλτέζοι συγγραφείς και εκδότες, τα έργα των οποίων αναπαρήχθησαν στα σχολεία, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας, κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους. Συνολικά καταβλήθηκαν 100.000 ευρώ, τα οποία μοιράστηκαν εξίσου μεταξύ συγγραφέων και εκδοτών.
Τον Δεκέμβριο του 2020, οι εκπρόσωποι των μαλτέζων δικαιούχων και το Υπουργείο Παιδείας υπέγραψαν συμφωνία-πλαίσιο για την αναπαραγωγή και την ψηφιακή χρήση των μαλτέζικων βιβλίων σε όλα τα σχολεία. Σύμφωνα με τη συμφωνία αυτή, η χρήση των έργων στον τομέα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Μάλτα θα πρέπει πλέον να αδειοδοτείται και βάσει των συμβάσεων αυτών να καταβάλονται αμοιβές στους συγγραφείς και τους εκδότες. Η άδεια επιτρέπει στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, σε όλα τα δημόσια και εκκλησιαστικά σχολεία, να αντιγράφουν μέχρι το 10% ενός έργου που προστατεύεται από το δίκαιο της πνευματικής ιδιοκτησίας.
Για να εξασφαλιστεί η ομαλή εφαρμογή της συμφωνίας, το Εθνικό Συμβούλιο Βιβλίου της Μάλτας συνέταξε ένα επεξηγηματικό εγχειρίδιο σχετικά με τη χρήση της αναπαραγωγής και της ψηφιακής αντιγραφής μαλτέζικων βιβλίων στα σχολεία. Το εγχειρίδιο παρέχει πληροφορίες και κατευθυντήριες γραμμές για τους εκπαιδευτικούς και συγκεντρώνει τις βέλτιστες πρακτικές για τη χρήση δημοσιευμένου υλικού που προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα στα σχολεία. Έχει διανεμηθεί σε όλους τους εκπαιδευτικούς δημόσιων και εκκλησιαστικών σχολείων στη Μάλτα και στο Γκόζο.
Αξίζουν συγχαρητήρια στον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης της Μάλτας (MRRO), στο Εθνικό Συμβούλιο Βιβλίου, στην κυβέρνηση της Μάλτας και σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για αυτό το επίτευγμα, το οποία θα ενισχύσει τις τοπικές δημιουργικές βιομηχανίες και θα στηρίξει το εκπαιδευτικό σύστημα. Πρόκειται για ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς ένα ολοκληρωμένο σύστημα αδειοδότησης, βάσει του οποίου θα πληρώνονται όλοι οι δικαιούχοι, τα έργα των οποίων αναπαράγονται στα σχολεία της Μάλτας.
Ως εκ τούτου, η Μάλτα εντάσσεται πλέον στη μεγάλη ομάδα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που προβλέπει και καταβάλλει αμοιβή σε δημιουργούς και εκδότες έργων του λόγου, για την αναπαραγωγή μικρού μέρους των έργων τους, στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και μάλιστα πριν καν ενσωματώσει τις σχετικές διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790. Υπενθυμίζεται ότι μεταξύ άλλων η εν λόγω Οδηγία ήρθε για να ενισχύσει τη δυνατότητα χρήσης συμπληρωματικού υλικού από εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα, προβλέποντας ταυτόχρονα τη δυνατότητα αποζημίωσης των δικαιούχων δημιουργών και εκδοτών.
Στον αντίποδα, η Ελλάδα παραμένει ένα από τα ελάχιστα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν έχουν ακόμα δημοσιεύσει σχέδιο νόμου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας. Επίσης, η χώρα μας δεν έχει προβλέψει ούτε καν να αποζημιώνονται οι δημιουργοί και οι εκδότες για την απαραίτητη και συχνότατη αναπαραγωγή και χρήση μέρους των έργων τους, οι οποίες πραγματοποιούνται από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων.
Ελπίζουμε ότι στο άμεσο μέλλον ο έλληνας νομοθέτης θα διασφαλίσει στο ελληνικό σχέδιο νόμου ενσωμάτωσης της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/790 την αμοιβή των δημιουργών και εκδοτών, αποκαθιστώντας μία κατάφωρη αδικία που διαπράττεται σε βάρος των ελλήνων δικαιούχων επί σειρά ετών.
(Ιούλιος 2022)