Σε κομβική χρονιά για το μέλλον των πνευματικών δικαιωμάτων και τον ρόλο των συγγραφέων σε έναν κόσμο όπου η ΤΝ εξελίσσεται ραγδαία αναδεικνύεται το 2025. Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση της Authors Alliance, οι νομικές, πολιτικές και ηθικές συγκρούσεις γύρω από τη χρήση έργων λόγου για την εκπαίδευση συστημάτων ΤΝ δεν αποτελούν πλέον θεωρητικό σενάριο, αλλά μια πραγματικότητα με άμεσες συνέπειες για τους/τις δημιουργούς.
Δικαστικές συγκρούσεις και ο ρόλος της ΤΝ
Η έκθεση καταγράφει μια έκρηξη δικαστικών υποθέσεων στις ΗΠΑ που αφορούν τη χρήση έργων για την εκπαίδευση ΤΝ, με συνολικά 59 αγωγές να έχουν κατατεθεί έως το 2025. Η Authors Alliance παρενέβη ενεργά σε κρίσιμες υποθέσεις, όπως η Bartz v. Anthropic και η Thomson Reuters v. Ross, επισημαίνοντας τον κίνδυνο οι αποφάσεις αυτές να περιορίσουν τη δυνατότητα των συγγραφέων και των ερευνητών να δημιουργούν νέα έργα και να διεξάγουν έρευνες..
Ανοιχτή πρόσβαση χωρίς απώλεια πνευματικών δικαιωμάτων
Στο πλαίσιο συνεργασίας της Authors Alliance με τον οργανισμό SPARC διεξήχθη μια σειρά μελετών που εστίαζαν στον τρόπο με τον οποίο οι συγγραφείς έχουν τη δυνατότητα να υιοθετούν πολιτικές ανοιχτής πρόσβασης στα έργα τους, άρθρα, μελέτες κ.λπ. χωρίς να υπονομεύονται τα πνευματικά τους δικαιώματα. Με αφορμή τις νέες ομοσπονδιακές πολιτικές στις ΗΠΑ για άμεση δημόσια πρόσβαση σε ερευνητικά αποτελέσματα, η Authors Alliance ανέπτυξε νομικές αναλύσεις που εξηγούν πώς οι συγγραφείς μπορούν να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις αυτές χωρίς να θίγονται τα δικαιώματά τους. Οι μελέτες του προγράμματος Legal Pathways to Open Access διευκρινίζουν το εύρος της λεγόμενης «ομοσπονδιακής άδειας σκοπού» και το κατά πόσο τα ακαδημαϊκά έργα θεωρούνται ή όχι έργα δημιουργημένα κατόπιν ανάθεσης.
Ανισότητες και λύσεις για τους δημιουργούς
Παράλληλα, η έκθεση αναδεικνύει την ανισότητα ισχύος μεταξύ μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών και μεμονωμένων συγγραφέων ή ακαδημαϊκών. Ενώ η δημόσια συζήτηση συχνά επικεντρώνεται στα εμπορικά μοντέλα AI, η Authors Alliance υπογραμμίζει ότι χιλιάδες ερευνητές/ερευνήτριες και συγγραφείς παράγουν γνώση σε πανεπιστήμια χωρίς τα νομικά και οικονομικά μέσα για να υπερασπιστούν τα έργα τους. Το πρόγραμμα Public Interest Corpus επιχειρεί να απαντήσει σε αυτό το κενό, προτείνοντας ένα μοντέλο συλλογικής διαχείρισης έργων με σεβασμό στα δικαιώματα των δημιουργών.
Το στοίχημα της επόμενης μέρας
Η Ετήσια Έκθεση 2025 της Authors Alliance σκιαγραφεί ένα τοπίο όπου οι συγγραφείς βρίσκονται απέναντι σε νέα θέματα που προκαλούνται από τις συνεχείς εξελίξεις της ΤΝ, για το πως μπορούν να διατηρήσουν τον έλεγχο των έργων τους κ.λπ. Η πρόκληση των επόμενων ετών, σύμφωνα με την Authors Alliance, θα είναι η διαμόρφωση ενός νομικού πλαισίου πνευματικών δικαιωμάτων που προστατεύει τους/τις δημιουργούς, ενισχύει την ανοικτή πρόσβαση στη γνώση, χωρίς απώλεια δικαιωμάτων και διασφαλίζει ότι η τεχνολογία υπηρετεί την πολιτισμική δημιουργία
Όλη η έκθεση εδώ.