Τα αποτελέσματα που προκύπτουν από τις συζητήσεις με τις πανίσχυρες εταιρείες τεχνολογίας που καθοδηγούν την επανάσταση της γενετικής τεχνητής νοημοσύνης, συχνά αφήνουν τους/τις εκδότες/-τριες ειδήσεων σε μειονεκτική θέση. Η ανισορροπία δυνάμεων είναι τόσο έντονη που η παραδοσιακά κατακερματισμένη λειτουργία του κλάδου δεν μπορεί να ανταποκριθεί στον ρυθμό των εξελίξεων. Το μήνυμα προς τις ειδησεογραφικές επιχειρήσεις είναι πλέον σαφές: αν δε δράσουν άμεσα και συλλογικά, κινδυνεύουν να χάσουν τόσο τον έλεγχο του ίδιου τους του περιεχομένου όσο και της αξίας που αυτό παράγει.

Το πρόβλημα

Η αγορά της AI λειτουργεί ουσιαστικά ως ένα ολιγοπώλιο, όπου οι εταιρείες τεχνολογίας βρίσκονται απέναντι σε χιλιάδες μικρότερους παραγωγούς περιεχομένου. Οι τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν πίσω τους επενδύσεις που αγγίζουν τα 700 δισ. δολάρια, με 400 δισ. από αυτά να έχουν συγκεντρωθεί μόνο το 2025, ποσό που ξεπερνά την αξία ολόκληρης της παγκόσμιας εκδοτικής βιομηχανίας. Επιπλέον, διαθέτουν το απόλυτο πλεονέκτημα των δεδομένων και γνωρίζουν με ακρίβεια πώς χρησιμοποιείται κάθε κομμάτι περιεχομένου, πώς εκπαιδεύονται τα μοντέλα τους και πώς παράγεται κέρδος. Οι εκδότες/-τριες, αντίθετα, δεν έχουν σχεδόν καμία ορατότητα πάνω στη χρήση του υλικού τους.

Αδράνεια

Αυτή η δομή της αγοράς ενισχύει δραματικά τη διαπραγματευτική ισχύ των εταιρειών AI έναντι των εκδοτών/-τριών. Επειδή συνήθως συνεργάζονται με ελάχιστους ανά αγορά, μπορούν με ευκολία να αντικαταστήσουν οποιονδήποτε αντισταθεί στους όρους τους. Οι εκδότες/-τριες, αντιθέτως, δεν έχουν πολλές επιλογές, και ακόμη κι αν οι σημερινές συμφωνίες φαίνονται ικανοποιητικές, είναι βέβαιο ότι θα μεταβληθούν προς όφελος των εταιρειών που επιδιώκουν τη μέγιστη απόδοση για τους/τις μετόχους τους. Επομένως, αν δεν υπάρξει συντονισμένη δράση, ενδέχεται να υπάρξει συρρίκνωση των περιθωρίων κέρδους, συγκέντρωση της αγοράς που θα αφήσει εκτός τους μικρότερους παίκτες/-τριες και σταδιακή υποβάθμιση της ποιότητας της ενημέρωσης, καθώς οι επιχειρήσεις θα παλεύουν να επιβιώσουν.

Ανάγκη για νέο μοντέλο

Για να αποκατασταθεί η ισορροπία, οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί πρέπει να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους ισχύ και να αυξήσουν τις απαιτήσεις αμοιβής τους, ή να θέσουν ακόμα και πιο αυστηρούς όρους στις συμφωνίες που θα συνάψουν με τις τεχνολογικές εταιρείες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω συλλογικής αδειοδότησης, όπως επισημαίνει και η Jodie Hopperton του INMA.

Άλλωστε τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης χρειάζονται τρέχουσα, ακριβή και αξιόπιστη πληροφορία και αυτό μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο μέσω συλλογικών συμφωνιών, όχι μεμονωμένων διαπραγματεύσεων που αφήνουν τους περισσότερους εκδότες και εκδότριες εκτός παιχνιδιού. Η συλλογική προσέγγιση αναγκάζει τις εταιρείες AI να αποζημιώνουν ολόκληρο το οικοσύστημα της ενημέρωσης, διαφορετικά χάνουν πρόσβαση σε κρίσιμη πληροφορία, γεγονός που επηρεάζει άμεσα την ποιότητα των υπηρεσιών τους.

Παράλληλα, οι εκδότες μπορούν να ενισχύσουν τη θέση τους επενδύοντας σε δικές τους λύσεις τεχνητής νοημοσύνης. Ενσωματώνοντας γενετικά εργαλεία και αποκεντρωμένες μηχανές απαντήσεων στις δικές τους πλατφόρμες, μπορούν να προσφέρουν στο κοινό άμεσες, AI βασισμένες απαντήσεις, χωρίς να εξαρτώνται από εξωτερικούς παρόχους. Έτσι ενισχύεται η σχέση με τους αναγνώστες, μεγιστοποιείται η αξία του κοινού και περιορίζεται η διαρροή επισκεψιμότητας.

Άμεση δράση

Ο χρόνος για τέτοιες αποτελεσματικές διαπραγματεύσεις μειώνεται γρήγορα. Οι εκδότες χρειάζεται να στηρίξουν συλλογικές προσπάθειες μέσω των επαγγελματικών τους ενώσεων και των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης, να δοκιμάσουν τεχνολογίες AI στα δικά τους κανάλια ώστε να ανοίξουν νέες ροές εσόδων και να κατανοήσουν τη συμπεριφορά του κοινού τους, και να προστατεύσουν το περιεχόμενό τους με ενημερωμένα εργαλεία ασφαλείας, όρους χρήσης και συστήματα παρακολούθησης bots.

Το μέλλον της δημοσιογραφίας δε θα καθοριστεί από όσους περιμένουν, αλλά από όσους/όσες δρουν. Αν οι εκδότες/εκδότριες συνεχίσουν να διαπραγματεύονται μόνοι, θα βρεθούν σε μια πραγματικότητα όπου την αξία του περιεχομένου τους θα την καθορίζουν άλλοι — εκείνοι που ελέγχουν τα δεδομένα, το χρήμα και τη διανομή. Αν όμως ενωθούν, μπορούν να διαμορφώσουν ένα υγιές οικοσύστημα ενημέρωσης, όπου η ποιοτική πληροφορία και η δίκαιη ανταμοιβή συνυπάρχουν. Ο χρόνος πιέζει, αλλά υπάρχει ακόμη η δυνατότητα να γραφτεί μια διαφορετική ιστορία.

Η πρόκληση της εποχής μας είναι να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες της ΤΝ χωρίς να ακυρώσουμε την αξία του ανθρώπου, και να συνεχίσει η φωνή της αληθινής ενημέρωσης να ακούγεται ηχηρά. Η Καμπάνια του ΟΣΔΕΛ για τα Πνευματικά Δικαιώματα και την Τεχνητή Νοημοσύνη, «Δίνουμε συνέχεια στη Δημιουργία», με την έμπρακτη υποστήριξη και από ενώσεις εκδοτών Τύπου, στοχεύει να αναδείξει πως κανένα σύστημα ΤΝ δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη κρίση, την ηθική ευθύνη και τη δημιουργική δύναμη του επαγγελματία δημοσιογράφου.

Μάθε περισσότερα για την Καμπάνια και στήριξε διαδίδοντάς τη εδώ.

Μάθε περισσότερα νέα αναφορικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη πατώντας εδώ.

Πηγή: inma.org