ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
ΕΡΓΩΝ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ

Στο πλαίσιο μιας από τις πολύκροτες δικαστικές υποθέσεις των ΗΠΑ, μετά από αγωγή Αμερικανών συγγραφέων κατά της Anthropic η τελευταία συμφώνησε να αποζημιώσει όλους τους/τις συγγραφείς και εκδότες/τριες για τα βιβλία τους που χρησιμοποίησε παράνομα για την εκπαίδευση τεχνολογιών ΤΝ. Το συνολικό ποσό που δεσμεύτηκε να καταβάλει είναι 1,5 δις δολάρια και 1.500 δολάρια ανά βιβλίο. Οποιοσδήποτε Έλληνας/Ελληνίδα συγγραφέας ή και εκδότης/εκδότρια που έχει εκδώσει βιβλίο στις ΗΠΑ ενδέχεται να συμπεριλαμβάνεται στους/στις δικαιούχους και μπορεί να ελέγξει στον παρακάτω σύνδεσμο εάν το βιβλίο του/της χρησιμοποιήθηκε από την Anthropic:

https://secure.anthropiccopyrightsettlement.com/lookup

Σε περίπτωση που πράγματι έργο βρίσκεται στην ως άνω αναζήτηση, δύνασθε μέχρι τις 23/03/2026 να υποβάλετε σχετικό αίτημα, σύμφωνα με όσα καταγράφουμε κάτωθι.

Αναλυτικότερα:

Σε συνέχεια προηγουμένων ενημερώσεών μας, σχετικά με δικαστικές υποθέσεις περί προσβολής της πνευματικής ιδιοκτησίας στο πλαίσιο της εκπαίδευσης τεχνολογιών ΤΝ, παρακαλούμε να λάβετε υπ’ όψιν τις ακόλουθες εξελίξεις συγκεκριμένα αναφορικά με την αμερικανική υπόθεση Bartz κατά Anthropic και στο στάδιο συμβιβαστικής επίλυσης στο οποίο βρίσκεται, και σας παροτρύνουμε να προβείτε στις απαραίτητες ενέργειες για την προστασία των δικαιωμάτων σας.

Πρόκειται για υπόθεση ευρείας παράνομης άντλησης δεδομένων από πειρατικούς ιστοτόπους (Library Genesis και Pirate Library Mirror) εκ μέρους της τεχνολογικής εταιρίας Anthropic για την εκπαίδευση τεχνολογιών ΤΝ, των λεγομένων μεγάλων γλωσσικών μοντέλων LLM (Large Language Model), και τούτο χωρίς την άδεια των δικαιούχων, δημιουργών και εκδοτών/εκδοτριών, και χωρίς να καταβληθεί σε αυτούς η απαραίτητη αμοιβή.

Η εν λόγω υπόθεση φέρεται ενώπιον Δικαστηρίου στην πολιτεία της Καλιφόρνιας (υπό στοιχεία No. 3:24-cv-05417, N.D. Cal.) και αποτελεί μια από τις πολυάριθμες πλέον, για τον χώρο της ΤΝ, περιπτώσεις λεγομένων αγωγών τύπου «class action» από δικαιούχους έργων που προστατεύονται από την πνευματική ιδιοκτησία. Αυτός ο τύπος αγωγής, που προβλέπεται από το αμερικανικό δίκαιο ως μια μορφή συλλογικής αγωγής, αποσκοπεί σε έκδοση δικαστικής απόφασης που θα καλύπτει όχι μόνον τους συγκεκριμένους ενάγοντες διαδίκους, αλλά ολόκληρη κατηγορία δικαιούχων που έχουν υποστεί όμοια προσβολή, κατά τους όρους της αγωγής, την λεγόμενη κλάση (class). Δίδεται λοιπόν η δυνατότητα και σε χιλιάδες άλλους δικαιούχους, επιπλέον των εναγόντων, αν πράγματι πληρούν τις προϋποθέσεις που τίθενται στο πλαίσιο της αγωγής και νομιμοποιηθούν με τις απαραίτητες ενέργειες, να ωφεληθούν από τη δικαστική απόφαση ή και από εξωδικαστικό συμβιβασμό.

Στη συγκεκριμένη υπόθεση Bartz κατά Anthropic, είχε ήδη εκδοθεί μια πρώτη δικαστική απόφαση τον Ιούνιο 2025, η οποία είχε αποτελέσει αντικείμενο σχολιασμού και ανάλυσης στο πλαίσιο των πολλών ομοειδών επίκαιρων υποθέσεων. Με την εν λόγω απόφαση, το Δικαστήριο έκρινε αφενός, δυστυχώς, ότι η χρήση έργων του λόγου για την εκπαίδευση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης ενδέχεται, βάσει της αμερικανικής νομοθεσίας, να καλύπτεται από την εξαίρεση της λεγόμενης «δίκαιης χρήσης» (fair use) εξ αιτίας της μεταπλαστικής φύσης της χρήσης, αλλά αφετέρου ότι εν προκειμένω οι πράξεις αναπαραγωγής των έργων από την παράνομη πηγή δεν μπορεί να μη συνιστούν προσβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Στο πλαίσιο της διαδικασίας για τη δίκη που θα διεξήγετο ώστε να αξιολογηθεί αυτή η προσβολή και η έκτασή της, καθώς και το ύψος της αποζημίωσης για τους/τις δικαιούχους, τα μέρη εκκίνησαν διαδικασία συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς.

Στο πλαίσιο τέτοιων αντιδικιών, αλλά και των εξωδικαστικών επιλύσεων των διαφορών, είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους/τις δικαιούχους να αντιδράσουν και να συμμετέχουν στο επίπεδο της ατομικής διαχείρισης των δικαιωμάτων τους, πέραν των σημαντικών ενεργειών στις οποίες προβαίνει ο ΟΣΔΕΛ σε συλλογικό επίπεδο.

Το συμφωνητικό συμβιβαστικής επίλυσης της υπόθεσης Bartz κατά Anthropic υπεβλήθη την 5^η Σεπτεμβρίου 2025 και η συνολικά καταβλητέα αποζημίωση υπολογίζεται σε 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή 3.000 δολαρίων ανά έργο. Έχει εκκινήσει η σχετική διαδικασία η οποία βρίσκεται στο στάδιο ενημέρωσης των δικαιούχων.

Ο μόνος τρόπος για να μάθει κάποιος/κάποια δικαιούχος εάν ορισμένο έργο του συμπεριλαμβάνεται στο πλαίσιο της αποζημίωσης και αν ενδέχεται να επιφέρει καταβολή της είναι να το αναζητήσει στην μηχανή αναζήτησης της ακόλουθης ιστοσελίδας (και να επαναλάβει για κάθε έργο του οποίου/όποιας είναι δικαιούχος):

https://secure.anthropiccopyrightsettlement.com/lookup

Εάν το έργο εμφανίζεται στην αναζήτηση, ο/η δικαιούχος δύναται να υποβάλει αίτημα αποζημίωσης (claim) ακολουθώντας στο εξής σύνδεσμο:

https://secure.anthropiccopyri...

Οι Έλληνες/Ελληνίδες δικαιούχοι πρέπει να λάβουν επιπλέον υπ' όψιν ότι, παρότι ενδέχεται να δοθεί αποζημίωση και για έργα σε οποιαδήποτε γλώσσα που έχουν εκδοθεί οπουδήποτε στον κόσμο, οι δικαιούχοι εκτός Αμερικής (δημιουργοί και εκδότες-εκδότριες) πιθανότατα δε θα λάβουν επισήμως ενημέρωση με «formal notice» και δε θα λάβουν αποζημίωση αν δεν υποβάλλον σχετικό αίτημα («claim») έως τις 23/03/2026. Τέτοιο αίτημα, σημαίνει παραίτηση του δικαιούχου από τυχόν άλλη αξίωση επί των απαιτήσεων που καλύπτονται από τη συγκεκριμένη συμβιβαστική επίλυση. Παραλλήλως, δίδεται δυνατότητα επιλογής εξαίρεσης (opt out) έως τις 7/01/2026, για δικαιούχους που κρίνουν ότι δύναται να εγείρουν μεγαλύτερες απαιτήσεις επί της ίδιας ιστορικής βάσης, με δική τους αγωγή, οπότε δε θα λάβουν αποζημίωση στο πλαίσιο της συγκεκριμένης διαδικασίας συμβιβαστικής επίλυσης. Επίσης, ομοίως έως τις 7/01/2026, δίδεται η δυνατότητα να προβληθούν ενστάσεις ώστε να μην εγκριθεί από το δικαστήριο το συμφωνητικό συμβιβαστικής επίλυσης, χωρίς όμως να παραιτηθεί ο/η δικαιούχος από την αποζημίωση.

Αποζημιώσεις θα αποδοθούν μόνον μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας και εφόσον το συμφωνητικό συμβιβαστικής επίλυσης εγκριθεί από το δικαστήριο, κατά την ορισθείσα δικάσιμο της 23ης/04/2026.

Περαιτέρω εξελίξεις επί της υπόθεσης θα γίνονται γνωστές μέσω της σχετικής ιστοσελίδας:

https://www.anthropiccopyrightsettlement.com/

Αναλυτικότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες μέσω του ακολούθου συνδέσμου της σχετικής ιστοσελίδας:

https://www.anthropiccopyrightsettlement.com

Διευκρινίζεται ότι, σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου περί καθορισμού των δικαιούχων που καλύπτονται από την συλλογική αγωγή (παρότι δεν είναι ενάγοντες), στη συγκεκριμένη υπόθεση απαιτείται τα έργα που υπέστησαν την προσβολή να έχουν κατατεθεί στην αρμόδια υπηρεσία των ΗΠΑ (U.S. Copyright Office) εντός ορισμένων χρονικών ορίων. Συγκεκριμένα, το Δικαστήριο αποφάσισε, μεταξύ άλλων, ότι θα καλύπτονται από τη συλλογική αγωγή (class action) δικαιούχοι δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας που έχουν το απόλυτο και αποκλειστικό δικαίωμα της αναπαραγωγής βιβλίων, εφόσον τα βιβλία αυτά αναπαρήχθησαν παρανόμως από την Anthropic με πηγή τις LibGen και PiLiMi, και υπό την προϋπόθεση ότι τα εν λόγω βιβλία διαθέτουν διεθνή μοναδικό αριθμό βιβλίου ISBN ή αριθμό που αποδίδεται από την Amazon (ASIN), και ότι έχουν κατατεθεί στην υπηρεσία του U.S. Copyright Office, εντός πέντε ετών από τη δημοσίευσή τους και τούτο πριν την παράνομη καταφόρτωση εκ μέρους της Anthropic, ή άλλως (αν κάποιο βιβλίο καταχωρήθηκε κατόπιν της καταφόρτωσης) εντός τριών μηνών από τη δημοσίευση. Τούτα προκύπτουν από τη σχετική απόφαση, την οποία ευρίσκετε στην ιστοσελίδα δικηγορικής εταιρίας που εκπροσωπεί τους ενάγοντες, της Lieff Cabraser:

https://www.lieffcabraser.com/pdf/Dkt.-244-ORDER-ON-CLASS-CERTIFICATION.pdf

Πέραν της ιδιάζουσας σημασίας για τους/τις δικαιούχους να αντιδράσουν, κατά τα ως άνω, και ατομικά, υπενθυμίζουμε ότι ο ΟΣΔΕΛ έχει προβεί σε ενέργειες σε συλλογικό επίπεδο, εναντίον των πειρατικών ιστοτόπων που διαθέτουν εκατομμύρια παράνομα βιβλία, μεταξύ των οποίων και οι εξής:

Ήδη πριν την έλευση των προσφάτων εξελίξεων στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, στο πλαίσιο των δράσεων του ΟΣΔΕΛ κατά της πειρατείας, εφαρμόστηκε και στην Ελλάδα προσωρινή διακοπή της πρόσβασης των χρηστών/χρηστριών στον παράνομο ιστότοπο Libgen, και σε συνδεδεμένες ονομασίες χώρου (domain name) που χρησιμοποιεί για διαμοιρασμό παράνομου περιεχομένου, αλλά περαιτέρω και στις αντίστοιχες διευθύνσεις διαδικτυακού πρωτοκόλλου (IP address). Αυτό επετεύχθη ιδίως με έκδοση σειράς σχετικών αποφάσεων της αρμόδιας επιτροπής του ΟΠΙ (της Επιτροπής για τη Γνωστοποίηση Διαδικτυακής Προσβολής Δικαιωμάτων Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων - ΕΔΠΠΙ), την 29/07/2019 και 21/03/2022, κατόπιν αιτήσεων-καταγγελιών του ΟΣΔΕΛ. Όμως η διακοπή ήταν προσωρινή αφού ο εν λόγω ιστότοπος πολύ σύντομα μετέφερε το περιεχόμενό του σε νέα domain name, αναδεικνύοντας το ατελέσφορο της διαδικασίας διακοπής πρόσβασης. Επισημαίνεται ότι ο ιστότοπος Libgen δραστηριοποιείται από τη Ρωσία, η οποία δε συνεργάζεται με τη διεθνή κοινότητα για την καταπολέμηση των παράνομων προσβολών των δικαιωμάτων δημιουργών και εκδοτών-εκδοτριών.

Περισσότερα για το έργο του ΟΣΔΕΛ ενάντια της πειρατείας μπορείτε να δείτε εδώ: https://www.osdel.gr/el/news/c...