ΟΣΔΕΛ
Στήριξη συγγραφέων και προστασία πνευματικών δικαιωμάτων: Οι προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού εκδοτικού τομέα 2024–2029
Δημοσιεύτηκε 29 Απριλίου, 2025
Περίπου 575.000 νέοι τίτλοι εκδόθηκαν στην Ευρώπη το 2022, αποδεικνύοντας τη δυναμική του εκδοτικού τομέα τη στιγμή που ο καθαρός κύκλος εργασιών των εκδοτών ανήλθε το 2023 στα 24.4 δισεκατομμύρια ευρώ, με τα έντυπα βιβλία να αντιπροσωπεύουν μακράν το μεγαλύτερο μερίδιο του συνόλου του κύκλου εργασιών.
Τα παραπάνω δημοσιεύθηκαν στο «Μανιφέστο των Ευρωπαίων Εκδοτών 2024-2029» της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Εκδοτών (FEP), σε μια προσπάθεια των ευρωπαίων εκδοτών να κινητοποιήσουν τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα προκειμένου στηρίξουν τον εκδοτικό τομέα.
Επιπλέον, η διακήρυξη αυτή επιβεβαιώνει τη συνεχή ανάπτυξη της παραγωγής εντύπων στην Ευρώπη ενώ παράλληλα αναδεικνύει επίσης και την ανάγκη για ισχυρή προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων ως θεμέλιο για τη διασφάλιση των επενδύσεων στην εκδοτική αλυσίδα και την αμοιβή των δημιουργών. Τονίζεται ότι απαιτείται σαφής νομοθεσία για τα πνευματικά δικαιώματα, καθώς και διατήρηση της δυνατότητας των δικαιούχων να επιβάλουν τα δικαιώματά τους, ειδικά απέναντι στις εξελίξεις της τεχνητής νοημοσύνης.
«Στην αναδυόμενη εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, είναι ζωτικής σημασίας η νόμιμη πρόσβαση στα έργα που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Επίσης οι κάτοχοι των δικαιωμάτων πρέπει να παραμένουν σε θέση να επιβάλουν τα δικαιώματά τους, μεταξύ άλλων και έναντι των εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Επιπρόσθετα, το Μανιφέστο επισημαίνει τη σημασία της καταπολέμησης της παραπληροφόρησης και της ενίσχυσης της πολυφωνίας, σημειώνοντας πως η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν μία ολοκληρωμένη εθνική πολιτική για την προώθηση των δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής, μεταξύ άλλων μέσω της συνεργασίας μεταξύ του βιβλίου και του τομέα της εκπαίδευσης κυρίως για τους νεότερους αναγνώστες.
Παράλληλα προάγεται η μετάφραση και η δημιουργία περισσότερων ευρωπαϊκών έργων μέσω της αύξησης της δημόσιας χρηματοδότησης, ώστε να ενισχυθεί η πολιτιστική ποικιλομορφία και να γίνει κατανοητός ο πλούτος της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας.
Το Μανιφέστο καταλήγει καλώντας τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ένα ευνοϊκό νομοθετικό και χρηματοδοτικό περιβάλλον που θα επιτρέπει στους συγγραφείς, εκδότες και αναγνώστες να συμβάλλουν ουσιαστικά στη διαμόρφωση μιας ζωντανής, δημοκρατικής και πολιτιστικά πολυφωνικής Ευρώπης.
Πηγή: European Publishers Manifesto 2024 2029
