ΟΣΔΕΛ
Προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων απέναντι στη Generative AI
Δημοσιεύτηκε 25 Σεπτεμβρίου, 2025
Οι κάτοχοι πνευματικών δικαιωμάτων στην ΕΕ ανησυχούν για τη χρήση των έργων τους από συστήματα Generative AI (GPAIs), όπως το ChatGPT ή το Midjourney. Παρά τις προσπάθειες του Νόμου Τεχνητής Νοημοσύνης και του Κώδικα Πρακτικής να φέρουν διαφάνεια στη χρήση δεδομένων για εκπαίδευση ΤΝ, οι δημιουργοί θεωρούν ότι η διαφάνεια από μόνη της δεν επαρκεί για την προστασία των δικαιωμάτων τους.
Οι κανόνες TDM (text and data mining) της Οδηγίας Πνευματικών Δικαιωμάτων επιτρέπουν τη συλλογή κειμένων και εικόνων από το διαδίκτυο για ανάλυση, εκτός αν οι δημιουργοί αρνηθούν τη χρήση των έργων τους. Ωστόσο, υπάρχει διαφωνία για το αν αυτοί οι κανόνες καλύπτουν τα εργαλεία Generative AI, με μελέτες να καταλήγουν ότι δεν παρέχουν επαρκή νομική βεβαιότητα, διαφάνεια ή έλεγχο.
Λόγω αυτής της αβεβαιότητας, οι κάτοχοι δικαιωμάτων ζητούν ένα αφιερωμένο πλαίσιο αδειοδότησης, ώστε να αποζημιώνονται για τη χρήση των έργων τους στην εκπαίδευση ΤΝ. Μια προσχέδια έκθεση του ευρωβουλευτή Axel Voss προτείνει νέο πλαίσιο για τη σύναψη συμφωνιών αδειοδότησης και απορρίπτει την εφαρμογή των εξαιρέσεων TDM (δηλαδή τη συλλογή κειμένου και εικόνων που προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα για ανάλυση δεδομένων ή έρευνα) στη Generative AI, διασφαλίζοντας δίκαιη αμοιβή για τους δημιουργούς.
Η Επιτροπή της ΕΕ τώρα καλείται να αποφασίσει αν θα αναθεωρήσει το πλαίσιο πνευματικών δικαιωμάτων (με την Οδηγία υπό αναθεώρηση το 2026) ώστε να ισορροπήσει την υποστήριξη της καινοτομίας ΤΝ με την προστασία της ανθρώπινης δημιουργικότητας.
Πηγή: euractiv.com
* Generative AI (στα ελληνικά αποδίδεται ως γενεσιουργός τεχνητή νοημοσύνη)
