ΟΣΔΕΛ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί την Ελλάδα και άλλα 12 κράτη μέλη να ενσωματώσουν άμεσα την Οδηγία για τα πνευματικά δικαιώματα
Στις 19 Μαΐου 2022, σχεδόν έναν χρόνο μετά την εκπνοή της προθεσμίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε αιτιολογημένες γνώμες στην Ελλάδα, στο Βέλγιο, στη Βουλγαρία, στην Κύπρο, στη Δανία, στη Γαλλία, στη Λετονία, στην Πολωνία, στην Πορτογαλία, στη Σλοβενία, στη Σλοβακία, στη Φινλανδία και στη Σουηδία, επειδή δεν έχουν ακόμα ενσωματώσει στο εθνικό τους δίκαιο την Οδηγία (ΕΕ) 2019/790 για τα πνευματικά και συγγενικά δικαιώματα στην ψηφιακή ενιαία αγορά. Η Επιτροπή απέστειλε επίσης αιτιολογημένες γνώμες στη Ρουμανία και τη Σλοβενία, ζητώντας να ενημερώσουν σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανοιχτά δεδομένα και την περαιτέρω χρήση δεδομένων του δημόσιου τομέα [Οδηγία (ΕΕ) 2019/1024 για τα ανοιχτά δεδομένα] θα ενσωματωθούν στο εθνικό τους δίκαιο.
Σημειώνουμε ότι οι αιτιολογημένες γνώμες είναι επίσημες ανακοινώσεις της Επιτροπής που δηλώνουν ότι μία χώρα δεν εκπληρώνει τα καθήκοντα που επιβάλλει το ενωσιακό δίκαιο και έχουν την ισχύ επίσημης πρόσκλησης για συμμόρφωση. Τα κράτη μέλη που έλαβαν αιτιολογημένη γνώμη οφείλουν, εντός προθεσμίας δύο μηνών, να ανταποκριθούν και να εναρμονίσουν τις προαναφερθείσες Οδηγίες στο εθνικό τους δίκαιο. Στην αντίθετη περίπτωση, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο παραπομπής τους στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Οδηγία (ΕΕ) 2019/790 περιέχει εξαιρετικά σημαντικές ρυθμίσεις για συγγραφείς, μεταφραστές, δημοσιογράφους, αλλά και για εκδότες βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών. Η εν λόγω Οδηγία τέθηκε σε ισχύ τον Ιούνιο του 2019 και τα κράτη μέλη όφειλαν να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο εντός δύο ετών, δηλαδή το αργότερο έως τις 7 Ιουνίου 2021. Μέχρι τον Απρίλιο του 2022, η Οδηγία είχε ενσωματωθεί από 12 κράτη μέλη, εκ των οποίων μόνο τρία, η Γερμανία, η Ουγγαρία και οι Κάτω Χώρες, εντός της προθεσμίας -η Μάλτα εναρμονίστηκε λίγο αργότερα.
Η χώρα μας όχι μόνον δεν έχει ενσωματώσει την Οδηγία, αλλά δεν έχει καν δημοσιεύσει για διαβούλευση το σχέδιο νόμου. Ως εκ τούτου δεν έχει ξεκινήσει η αναγκαία διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους. Η καθυστέρηση αυτή έχει άμεσο αντίκτυπο στους δημιουργούς και τους εκδότες έργων του λόγου, καθώς βρίσκονται αντιμέτωποι με σημαντικές απώλειες εισοδημάτων. Οι απώλειες αυτές οφείλονται στο λεγόμενο χάσμα αξίας (value gap) που δημιουργείται από την εκμετάλλευση του ειδησεογραφικού περιεχομένου, στην οποία προβαίνουν οι μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες, χωρίς παράλληλα να καταβάλουν αμοιβή στους δικαιούχους.
Είναι επιτακτική λοιπόν η ανάγκη να επισπευσθεί η ενσωμάτωση της Οδηγίας για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στην ψηφιακή ενιαία αγορά. Την ίδια στιγμή, είναι κρίσιμο η διαδικασία αυτή να πραγματοποιηθεί με τους σωστούς όρους, προκειμένου να επιτευχθούν τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
(Μάιος 2022)
